Đau Dạ Dày Nên Ăn Gì? Thực Đơn Bảo Vệ Niêm Mạc Tốt
Phú
Thứ Bảy,
17/05/2025
Đau dạ dày, hay viêm loét dạ dày - tá tràng, là tình trạng phổ biến với triệu chứng đau thượng vị, ợ hơi, ợ chua và khó tiêu. Nguyên nhân gồm căng thẳng, ăn uống không đều, dùng thuốc kháng viêm sai cách, và nhiễm khuẩn H. pylori.
Các món ăn tốt cho người đau dạ dày và cách làm chi tiết:
Cháo Khoai Lang - Món Ăn Vàng Cho Dạ Dày Nhạy Cảm
Cháo là món ăn lý tưởng cho người đau dạ dày vì cấu trúc lỏng, mềm, giúp dạ dày không phải co bóp mạnh để tiêu hóa. Khi kết hợp với khoai lang, món cháo càng thêm giá trị dinh dưỡng và khả năng làm dịu niêm mạc.
Nguyên liệu:
-
100g gạo tẻ (có thể trộn thêm một ít gạo nếp để cháo sánh hơn)
-
200g khoai lang vàng hoặc tím (khoai lang Nhật sẽ có vị ngọt và bùi hơn)
-
1 - 1.2 lít nước lọc
-
Một chút muối biển (dùng lượng cực kỳ ít, chỉ đủ để cân bằng vị nhẹ nhàng)
Cách làm:
-
Sơ chế: Gạo vo sạch vài lần với nước cho hết bụi bẩn. Khoai lang gọt vỏ, rửa sạch nhựa, cắt thành các miếng vuông nhỏ khoảng 1.5 - 2cm để nhanh mềm.
-
Ninh cháo: Cho gạo đã vo sạch vào nồi cùng 1 lít nước lọc. Bắt đầu ninh trên lửa lớn cho sôi bùng, sau đó hạ nhỏ lửa và ninh liu riu. Khuấy đều định kỳ để cháo không bị lắng và cháy đáy nồi. Thời gian ninh khoảng 30-45 phút tùy loại gạo.
-
Thêm khoai lang: Khi hạt gạo đã nở mềm, cho toàn bộ khoai lang đã cắt vào nồi cháo. Tiếp tục ninh trên lửa nhỏ.
-
Hoàn thành: Nấu cho đến khi khoai lang chín thật mềm, có thể dùng muỗng dầm nhẹ là tan ra hoặc hòa quyện vào cháo tạo độ sánh tự nhiên. Nếu cháo quá đặc, có thể thêm từ từ chút nước nóng vào và khuấy đều. Nêm một chút xíu muối (khoảng 1/4 thìa cà phê cho lượng cháo trên, hoặc bỏ qua nếu muốn ăn nhạt hoàn toàn). Nấu thêm khoảng 5 phút cho gia vị tan đều rồi tắt bếp.
-
Thưởng thức: Múc cháo ra bát khi còn nóng ấm. Ăn chậm, nhai kỹ từng muỗng.
Lợi ích: Khoai lang chứa nhiều vitamin B, C, cùng các khoáng chất và đặc biệt là chất xơ hòa tan (pectin) giúp làm dịu, bảo vệ niêm mạc dạ dày và hỗ trợ tiêu hóa. Cháo mềm lỏng giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, dễ hấp thụ dinh dưỡng.
Canh Bí Đao Nấu Thịt Băm - Thanh Mát, Dễ Chịu Cho Dạ Dày
Bí đao có tính mát, giải nhiệt, lại mềm và rất dễ tiêu hóa khi được nấu chín nhừ. Kết hợp với thịt băm mềm, đây là món canh lý tưởng cho người đang gặp vấn đề về dạ dày.
Nguyên liệu:
-
300g bí đao tươi non
-
100-150g thịt nạc heo hoặc thịt ức gà băm nhuyễn
-
Hành lá, ngò rí (rau mùi)
-
Gia vị: Muối, hạt nêm từ rau củ hoặc thịt (dùng lượng rất ít, ưu tiên vị ngọt tự nhiên)
-
(Tùy chọn: một chút gừng tươi thái sợi nhỏ nếu hợp)
Cách làm:
-
Sơ chế: Bí đao gọt vỏ, bỏ ruột, rửa sạch. Thái bí đao thành các miếng vừa ăn, khoảng 2-3cm. Thịt băm ướp sơ với một nhúm muối và rất ít hạt nêm. Hành lá, ngò rí rửa sạch, thái nhỏ.
-
Xào thịt: Đặt nồi lên bếp, cho một chút xíu dầu ăn (nếu dùng). Cho thịt băm vào xào sơ cho săn lại. (Có thể bỏ qua bước xào nếu muốn giảm dầu mỡ tối đa, chỉ cần cho thịt vào nước sôi nấu).
-
Nấu canh: Đổ khoảng 700ml - 1 lít nước lọc vào nồi (lượng nước đủ dùng cho bữa ăn). Đun sôi nước.
-
Thêm bí đao: Khi nước sôi, cho bí đao vào nấu cùng. Nấu cho đến khi bí đao chuyển màu trong và mềm nhừ.
-
Nêm nếm: Nêm nếm gia vị thật nhạt. Ưu tiên vị ngọt tiết ra từ bí đao và thịt. Chỉ thêm rất ít muối và hạt nêm nếu thấy cần thiết. Nấu thêm khoảng 5 phút cho gia vị ngấm nhẹ.
-
Hoàn thành: Tắt bếp, thêm hành lá, ngò rí thái nhỏ (và gừng sợi nếu dùng) vào nồi canh. Múc canh ra bát dùng nóng.
Lợi ích: Bí đao chứa nhiều nước và vitamin, giúp thanh nhiệt và rất dễ tiêu hóa. Thịt nạc cung cấp protein cần thiết mà không gây gánh nặng lên hệ tiêu hóa. Canh lỏng giúp bổ sung nước và các chất dinh dưỡng dễ dàng.
Đậu Hũ Hấp Gừng - Món Ăn Mềm Mại, Ấm Bụng
Đậu hũ là nguồn protein thực vật lành tính, rất mềm và dễ hấp thu. Gừng có tính ấm, giúp giảm buồn nôn, đầy hơi và kích thích tiêu hóa nhẹ nhàng, rất tốt cho người bị đau dạ dày, đặc biệt là khi cảm thấy chán ăn hoặc buồn nôn.
Nguyên liệu:
-
2-3 miếng đậu hũ non hoặc đậu hũ trắng mềm
-
Một mẩu gừng tươi nhỏ (khoảng bằng ngón tay cái)
-
Hành lá tươi
-
Nước tương nhạt (ít natri), nước lọc
Cách làm:
-
Sơ chế: Đậu hũ nhẹ nhàng rửa qua nước (nếu cần), cắt miếng vuông vừa ăn hoặc để nguyên miếng tùy sở thích. Gừng cạo vỏ, rửa sạch, thái sợi thật mỏng hoặc băm nhuyễn. Hành lá rửa sạch, thái nhỏ.
-
Chuẩn bị hấp: Xếp đậu hũ vào đĩa sâu lòng hoặc bát sứ dùng để hấp. Rắc đều gừng thái sợi hoặc băm nhuyễn lên trên các miếng đậu hũ.
-
Pha sốt (tùy chọn): Pha một chén nước sốt siêu nhạt gồm: khoảng 1-2 thìa canh nước tương nhạt + 3-4 thìa canh nước lọc. Khuấy đều. Rưới hỗn hợp nước tương pha loãng này lên đĩa đậu hũ. (Có thể bỏ qua bước này nếu không dùng nước tương, chỉ hấp đậu hũ với gừng).
-
Hấp: Chuẩn bị nồi hấp. Đun sôi nước trong nồi hấp. Khi nước đã sôi, cho đĩa đậu hũ vào xửng hấp. Hấp cách thủy khoảng 10-15 phút cho đậu hũ nóng mềm và ngấm vị gừng (hoặc sốt).
-
Hoàn thành: Trước khi tắt bếp khoảng 1-2 phút, rắc hành lá thái nhỏ lên trên đĩa đậu hũ.
-
Thưởng thức: Múc đậu hũ hấp gừng ra bát (hoặc dùng trực tiếp trên đĩa hấp) khi còn nóng. Ăn chậm rãi.
Lợi ích: Đậu hũ cung cấp protein thực vật dễ tiêu hóa. Gừng giúp làm ấm bụng, giảm cảm giác buồn nôn, đầy hơi, hỗ trợ làm dịu đường tiêu hóa. Món hấp giữ trọn dinh dưỡng và không gây gánh nặng cho dạ dày.
Nguyên tắc ăn uống chung cho người đau dạ dày:
Bên cạnh việc bổ sung các món ăn dễ tiêu hóa, người đau dạ dày cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng trong ăn uống hàng ngày:
-
Ăn chậm, nhai kỹ: Giúp giảm bớt gánh nặng co bóp cho dạ dày.
-
Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 5-6 bữa nhỏ trong ngày thay vì 3 bữa lớn để dạ dày luôn có thức ăn để trung hòa axit nhưng không bị quá tải.
-
Không ăn quá no hoặc để bụng quá đói: Cả hai tình trạng này đều có thể kích thích tăng tiết axit.
-
Ăn chín, uống sôi: Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm để tránh nhiễm khuẩn.
-
Hạn chế thực phẩm gây kích ứng: Tránh xa đồ cay nóng, chua gắt, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có gas, cà phê, rượu bia, thuốc lá.
-
Không nằm hoặc vận động mạnh ngay sau khi ăn: Nên ngồi thẳng hoặc đi bộ nhẹ nhàng sau bữa ăn khoảng 30 phút.
Kết luận:
Việc xây dựng một thực đơn khoa học, lành mạnh và tuân thủ các nguyên tắc ăn uống cơ bản là yếu tố then chốt giúp kiểm soát, cải thiện tình trạng đau dạ dày và hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc. Các món ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo khoai lang, canh bí đao nấu thịt băm, hay đậu hũ hấp gừng cùng các món luộc, hấp khác là lựa chọn tuyệt vời. Hãy lắng nghe cơ thể mình và kiên trì áp dụng chế độ ăn phù hợp.
Ngoài chế độ ăn uống, việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh và tìm kiếm các giải pháp hỗ trợ toàn diện là rất quan trọng để cải thiện dứt điểm tình trạng đau dạ dày. Nếu bạn đang tìm hiểu sâu hơn về bệnh lý này hoặc các phương pháp hỗ trợ, đừng ngần ngại tìm kiếm thêm thông tin hoặc nhận sự tư vấn chuyên sâu.